Dábálaš sánit
Oahppi dárbbaša ollu lohkat, ja erenoamážit oanehis teavsttaid main leat ollu dábálaš sánit mat dávjá ihtet juohkelágan teavsttain. Dat sáhttet leat pronomenat (mun, munnje, don, dutnje, son, mii) , čanastatsánit (ja, vel dego, vai, dalle, de) ja dábáleamos vearbbat dego leat, liikot, háliidit, dáhttut, álgit, áigut, muitalit, borrat, čohkkát, čállit, lohkat, geahččat, jna. Dákkár teavsttaid galgá oahppi lohkat ollu ja máŋgii vai sánit šaddet oahppásat ja vai čalbmi dovdá daid dađistaga ja ii dárbbaš roahkkasaddat daidda. Mii muittuhit ahte oahppit dárbbašit daid ollu hárjehallat ja duoddut hárjehallandásis leat muhtin áigge. Teaksta galgá njuovžilit lohkkot jitnosit earáide/oahpaheaddjái go lea hárjehallan doarvái ja bures. Mii fállat dás teavsttaid mat heivejit dákkár hárjehallanbargguide.
Dáid teavsttain sáhttet oahppit bargat stašuvnnain go leat daid lohkan doarvái máŋgii. Juoge páraide ja juohke párra galgá (evttohusat):
- Lohkat jitnosit osiid vurrolaga guđet guoibmái (várut ahte oahppit leat oadjebasat)
- Oahpaheaddji sáhttá čuohppat muitalusa iešguđet osiide ja oahppi-guovttus galgaba dan bardit fas čoahkkái nu mo lei.
- Oahpaheaddji vállje teavsttas oasi maid nubbi galgá lohkat ja nubbi čállá diktáhta.
- Oahppi-guovttus válljeba teavsttas guokte cealkaga maid čálliba čábbát girjái
- Oahppi-guovttus válljeba oasi maid sáhttiba dramatiseret
- Oahppi-guovttus dahkaba govvaráiddu muitalusas
- Oahppi-guovttus sáhttiba sárgut dahje málet gova muitalussii
Astrid Lindgrena muitalusaid Pippi birra dovdet eanaš mánát. Lindgren lei ge meašttir oahpes ja dábálaš sániiguin muitalit miellagiddevaš muitalusaid.
Pippi Guhkessuohkku lea nieida gii ássá okto. Sus lea heasta ja son lea máilmmi gievrramus nieida. Su ránnját leaba Tommy ja Annika, ja sii deaivvadit dávjá stoahkat ovttas.
 Go Pippi álggii skuvli (pdf)
|
